Γιάννης Χρυσουλάκης, Γενικός Γραμματέας Αποδήμου Ελληνισμού και Δημόσιας Διπλωματίας Χαιρετισμός κατά την έναρξη των εργασιών του συνεδρίου
Αξιότιμοι προσκεκλημένοι,
Αγαπητοί διοργανωτές,
Κυρίες και κύριοι,
Με ιδιαίτερη χαρά χαιρετίζω το Διεθνές Επιστημονικό Συνέδριο «Ο πολιτισμός στο Ιστορικό Αρχείο των εφημερίδων ΤΟ ΒΗΜΑ και ΤΑ ΝΕΑ: Γλώσσα και Λογοτεχνία» που διοργανώνεται από τον όμιλο Alter Ego Media.
Πρόκειται για μια πραγματικά αξιέπαινη πρωτοβουλία του Ιστορικού Αρχείου δύο εμβληματικών εφημερίδων που ψηφιοποίησαν και κατέστησαν προσβάσιμο το πολύτιμο υλικό τους, θέτοντας αυτό στην διάθεση Τμημάτων Φιλολογίας και Νεοελληνικής Γλώσσας και Προγραμμάτων Νεοελληνικών Σπουδών στην Ελλάδα και στο εξωτερικό για την παραγωγή πρωτογενούς ερευνητικού έργου.
Το συνέδριο τέθηκε υπό την αιγίδα της Γενικής Γραμματείας Απόδημου Ελληνισμού και Δημόσιας Διπλωματίας του Υπουργείου Εξωτερικών.
Η Γενική Γραμματεία στέκεται αρωγός της πρωτοβουλίας αυτής με την κατανόηση ότι η ανάδειξη και αξιοποίηση του αρχειακού υλικού βρίσκεται στον πυρήνα της ιστορικής έρευνας, συνεισφέροντας έτσι στην καλύτερη κατανόηση, εξήγηση και διαύγαση του παρελθόντος.
Εξίσου, αν όχι περισσότερο σημαντική, είναι ωστόσο η αξία κάθε ανάλογου αρχειακού υλικού για τους πολίτες μας και τους απανταχού Έλληνες: διότι αυτό συνιστά τον ακρογωνιαίο λίθο της συλλογικής ιστορικής μνήμης μας συνεισφέροντας στην κατανόηση και αντιμετώπιση των προκλήσεων του σήμερα.
Φροντίσαμε έτσι για τη διάχυση της σχετικής ενημέρωσης για το συνέδριο, ενημερώνοντας όλες τις έδρες Νεοελληνικών Σπουδών του εξωτερικού και τις επιστημονικές κοινότητες Ελλήνων εξωτερικού.
Επίσης μεριμνήσαμε και για την επικοινωνιακή προβολή της πρωτοβουλίας ενημερώνοντας οργανώσεις της ελληνικής διασποράς.
Η διάθεση του Ιστορικού Αρχείου των εφημερίδων ΤΟ ΒΗΜΑ – ΤΑ ΝΕΑ αναδεικνύει τον κεντρικό ρόλο της ελληνικής γλώσσας ως μέσου ιστορικής έρευνας αλλά και ως πρωταρχικού άξονα της ελληνικής πολιτιστικής ταυτότητας. Στις σελίδες του ΒΗΜΑΤΟΣ και Των Νέων φιλοξενήθηκαν κείμενα μεγάλων ποιητών και πεζογράφων όπως ο Κωστής Παλαμάς, ο Αλέξανδρος Παπαδιαμάντης, ο Ηλίας Βενέζης, ο Γιώργος Θεοτοκάς, ο Άγγελος Τερζάκης, που άφησαν τη σφραγίδα τους στη σύγχρονη ελληνική διανόηση.
Η γνώση της Ελληνικής Γλώσσας και η μελέτη της Ελληνικής Ιστορίας και του Ελληνικού Πολιτισμού είναι μια αναγκαία συνθήκη τόσο για τους Έλληνες πολίτες όσο και για όποιον αισθάνεται την ανάγκη να κατανοήσει σε βάθος την ευρωπαϊκή ιστορία και το δυτικό πολιτισμό. Για τους συμπατριώτες μας απανταχού της γης, αποτελεί επίσης κεντρικό άξονα επικοινωνίας και μέσο διατήρησης και ενδυνάμωσης της ταυτότητάς τους.
Για το λόγο αυτό, στη Γενική Γραμματεία Απόδημου Ελληνισμού και Δημόσιας Διπλωματίας του Υπουργείου Εξωτερικών, στηρίζουμε κάθε προσπάθεια προώθησης της Ελληνομάθειας, η οποία βρίσκεται στην κορυφή των στρατηγικών προτεραιοτήτων μας.
Η Ελληνομάθεια συμβάλει καθοριστικά στην ενδυνάμωση των δεσμών των Αποδήμων με το μητροπολιτικό κέντρο. Παράλληλα όμως, όντας σημαντικός συντελεστής της ήπιας ισχύος μας στο εξωτερικό, συμβάλει ουσιαστικά στη διάδοση του ελληνικού πολιτισμού, διευρύνοντας την επιρροή της χώρας μας.
Κυρίες και κύριοι,
Αγαπητοί σύνεδροι,
Επιτρέψτε μου στο σημείο αυτό να υπογραμμίσω ειδικότερα την διαρκή μέριμνά μας, ως Υπουργείο Εξωτερικών και Γενική Γραμματεία Απόδημου Ελληνισμού και Δημόσιας Διπλωματίας, για τις ανά τον κόσμο πανεπιστημιακές έδρες κλασσικών, βυζαντινών και νεοελληνικών σπουδών που λειτουργούν επί σειρά ετών στα μεγάλα διεθνή πανεπιστήμια.
Στεκόμαστε αρωγός αυτών έναντι μειζόνων σημερινών προκλήσεων. Κυρίως, απέναντι στην ακαδημαϊκή συρρίκνωση και οικονομική απίσχναση των εδρών αυτών. Μιας εξέλιξης που πλήττει τις ανθρωπιστικές και κοινωνικές επιστήμες και δη τις σπουδές γλωσσικής κατάρτισης στην ελληνική και μελέτης της ελληνικής λογοτεχνίας. Μιας εξέλιξης που είναι απότοκος αναπόδραστων τάσεων όπως η άνοδος του τεχνικισμού και η ολοένα μεγαλύτερη διασύνδεση της εκπαίδευσης με απτά οικονομικά οφέλη.
Στο ίδιο πλαίσιο η Γενική Γραμματεία έχει αναπτύξει σειρά δράσεων και συνεργειών με διακεκριμένα πανεπιστημιακά ιδρύματα της Ελλάδας και του εξωτερικού. Αυτές περιλαμβάνουν σεμινάρια και θερινά σχολεία για την Ελληνική Γλώσσα και τον Πολιτισμό, για τον ρόλο της στην συγκρότησης της ταυτότητας της ελληνικής Διασποράς, καθώς και ακαδημαϊκά φόρουμ οικουμενικής εμβέλειας.
Μια άλλη δράση μας, είναι η επανέναρξη των προγραμμάτων φιλοξενίας για νέες και νέους Ομογενείς, τα οποία ενεργοποιήσαμε και πάλι φέτος μετά από μια σύντομη διακοπή λόγω της πανδημίας. Οι νέες και νέοι που συμμετείχαν, είχαν την ευκαιρία να εξασκήσουν και να βελτιώσουν τα ελληνικά τους. Να γνωρίσουν από κοντά τη σύγχρονη και την αρχαία Ελλάδα, τον πολιτιστικό και αρχαιολογικό πλούτο της, και να εμπλουτίσουν τις γνώσεις τους για τον τόπο καταγωγής τους.
Επιτρέψτε μου στο σημείο αυτό και μια ακόμη ειδικότερη αναφορά στη μαθησιακή ηλεκτρονική πλατφόρμα “StaEllinika”, μια πρωτοβουλία της Γενικής Γραμματείας που αποτελεί την αιχμή του δόρατος για την προώθηση της ελληνομάθειας. Η πλατφόρμα αυτή είναι ήδη ευρέως γνωστή στον Ελληνισμό της Διασποράς, και όχι μόνο. Συνεργαστήκαμε για αυτή με το Ίδρυμα «ΣΤΑΥΡΟΣ ΝΙΑΡΧΟΣ» και το Κέντρο Ελληνικών Σπουδών που χρηματοδοτείται από το Ίδρυμα και λειτουργεί στο Πανεπιστήμιο Simon Fraser στο Βανκούβερ του Καναδά. Η πλατφόρμα —με εφαρμογές διαθέσιμες για ηλεκτρονικούς υπολογιστές και κινητές συσκευές—, εγκαινιάσθηκε επίσημα τον Οκτώβριο του 2020. Ήδη αριθμεί πάνω από 35.000 εγγεγραμμένους χρήστες και 2 εκατομμύρια επισκέπτες από 157 χώρες.
Κυρίες και κύριοι,
Κλείνοντας την παρέμβασή μου, θα ήθελα να αναφερθώ στη σημασία που αποδίδουμε στην ψηφιοποίηση, στις ψηφιακές υπηρεσίες και τεχνολογίες. Αυτές μας επιτρέπουν να μηδενίζουμε αποστάσεις και χρόνους και να βελτιώνουμε την ποιότητα των παρεχομένων υπηρεσιών. Αναφέρομαι στις ψηφιακές υπηρεσίες των Προξενείων μας, όπως η υπηρεσία myConsulLive, η υπηρεσία Ψηφιακού Βοηθού Εικονικής Υποβοήθησης με χρήση τεχνητής νοημοσύνης και η απευθείας καταχώριση ληξιαρχικών πράξεων στο πληροφοριακό σύστημα «Μητρώο Πολιτών».
Η Ελλάδα σήμερα και η Ελληνική Κυβέρνηση είναι αρωγός κάθε δράσης που προάγει την ψηφιακή παιδεία, έρευνα και γνώση.
Προδήλως, χάρη στην ψηφιοποίηση του Ιστορικού Αρχείου των δύο ιστορικών εφημερίδων, ΤΟ ΒΗΜΑ & ΤΑ ΝΕΑ, διευκολύνεται σήμερα η πρόσβαση στην έρευνα, η καλύτερη πρόσληψη και η τεκμηριωμένη κατανόηση της πρόσφατης ιστορίας μας.
Τέλος, δίχως αυτό να είναι έλασσον σε σημασία, η διάθεση ψηφιακών αρχείων ΜΜΕ –και δη αυτών εφημερίδων κύρους, ενδελεχούς και αντικειμενικής καταγραφής της επικαιρότητας (newspapers of record)—, όπως των εφημερίδων «ΤΟ ΒΗΜΑ» και «ΤΑ ΝΕΑ», μπορεί να συνεισφέρει στην καλύτερη ενημέρωση διαμορφωτών γνώμης. Με τον τρόπο αυτό υποβοηθείται η προσπάθεια προβολής της εθνικής μας εικόνας στην βάση μιας τεκμηριωμένης και επιχειρηματολογικής πληροφόρησης για την Ελλάδα.
Με τις σκέψεις αυτές, θα ήθελα να συγχαρώ για άλλη μια φορά τους διοργανωτές του Συνεδρίου, τον όμιλο ΜΜΕ ALTEREGO MEDIA, και να ευχηθώ σε αυτό και σε όλους τους συνέδρους «Καλή Επιτυχία».
Ευχαριστώ πολύ!